100 χρόνια ΑΕΚ: «Εμείς θα λέμε την ιστορία μας…»
13.04.24 | 08:06
Η Αθλητική Ένωση Κωνσταντινουπόλεως συμπληρώνει σήμερα 100 χρόνια ιστορίας. Μιας ιστορίας με τα πάνω της, με τα κάτω της, τις μεγάλες στιγμές, τις χαρές, τις λύπες, την αγάπη, το πάθος, την αφοσίωση το συναίσθημα. Όλα αυτά που συνδέονται με τη φύση του ανθρωπου.
Οι οπαδοί της λένε ότι είναι διαφορετικό να είσαι ΑΕΚ και το εννοούν. Ότι αυτά τα τρία γράμματα είναι πολλά παραπάνω από την ομάδα που υποστηρίζουν. Άλλωστε, δεν πρόκειται απλώς για ένα αθλητικό σωματείο. Είναι μια στάση ζωής, ένα κοινωνικό φαινόμενο. Όταν οι φίλοι περιπαικτικά λένε στους ΑΕΚτζήδες «ε, είσαι εντελώς ΑΕΚ!», αυτοί καμαρώνουν σαν να τους είπαν το μεγαλύτερο κοπλιμέντο.
Όμως, σε τι στηρίζεται αυτό το «είναι διαφορετικό να είσαι ΑΕΚ»; Κάθε προσπάθεια να δοθεί ορισμός, πάντως, είναι σαν να επιχειρεί κάποιος να αποκρυπτογραφήσει και να ερμηνεύσει το αιώνιο ερώτημα της υπάρξης. Γιατί η ΑΕΚ γι’ αυτούς είναι ένα κομμάτι από τη ζωή τους, για κάποιους… η ίδια τους η ζωή. Είναι κάτι απροσδιόριστο, αλλά ταυτόχρονα τόσο ουσιώδες.
Με αφορμή τα 100ά γενέθλιά της και το πάρτι που ετοιμάζει ο «κιτρινόμαυρος οργανισμός», δεν θα κάνουμε μια καταγραφή δεδομένων, ούτε μια ιστορική αναδρομή. Θα ήταν δύσκολο να γίνει μέσα από το να βάλουμε σε σειρά λίγες λέξεις και ενώ υπάρχουν τόσα βιβλία που έχουν γραφτεί -που και πάλι δεν αρκούν για να αποτυπώσουν πλήρως την ιστορία της. Δεν θα είχε νόημα!
Η ταινία «1968», μέσω του χαρακτήρα που ενσαρκώνει ο Αντώνης Καφετζόπουλος, το απαντά σε μεγάλο βαθμό και το απλοποιεί κάπως: «Όταν θα παίζουμε, θα λέμε την ιστορία μας».
«Μια ιστορία από την πόλη, μας μεγαλώνει από παιδιά…», όπως λέει και το γνωστό σύνθημα των οπαδών της ΑΕΚ, η οποία ξεκίνησε όταν χιλιάδες προσφύγων που εκδιώχθηκαν από την Κωνσταντινούπολη και τα παράλια της Μικράς Ασίας και εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα και άλλες περιοχές της σύγχρονης Ελλάδας. Εκτός από τα ελάχιστα πράγματα που έφεραν μαζί τους, μετέφεραν τις αξίες και τις ιδέες τους. Στις 13 Απριλίου 1924, μία παρέα ανθρώπων αποφάσισε να ιδρύσει ένα αθλητικό σωματείο, το οποίο θα βασιζόταν σε αυτούς τους δύο πυλώνες.

Όταν ο Κωνσταντίνος Σπανούδης (πρώτος πρόεδρος) και οι πάνω από 40 παράγοντες υπέγραφαν το καταστατικό της ιδρύσεως, δεν γνώρζαν ότι θα άλλαζαν τη φυσιογνωμία στον αθλητισμό αυτής της χώρας. Τα χρώματα που επέλεξαν ήταν το κίτρινο που υποδηλώνει την ελπίδα μετά τον ξεριζωμό και το μαύρο που αποτυπώνει τον πόνο της γενιάς εκείνης. Το έμβλημα που επιλέχθηκε είναι ο δικέφαλος αετός, σύμβολο που επίσης συνδέεται με την πατρίδα που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν.

Τι σημαίνει όμως ΑΕΚ;
Εάν, ωστόσο, ένας ΑΕΚτζής κληθεί να απαντήσει σε κάποιον τι είναι ΑΕΚ, εκεί θα δυσκολευτεί πολύ. Δεν θα βρει εύκολα τις λέξεις και κυρίως τη σειρά που αυτές θα μπουν. Άλλωστε, η ζωή στον «πλανήτη ΑΕΚ» είναι χαοτική. Είναι στιγμές, είναι πρόσωπα, είναι καταστάσεις, ένα παζλ από μικρά και μεγάλα πράγματα που συνθέτουν την υπόστασή της.
Ας ξεκινήσουμε αυτό το δύσκολο εγχείρημα…
ΑΕΚ σημαίνει, προσφυγα ξεριζωμένη: Όπως λέει και το γνωστό σύνθημα σε έναν από τους πιο γνωστούς τοίχους στην Ελλάδα που βρίσκεται στη Νέα Ιωνία.

ΑΕΚ σημαίνει ο ύμνος της: Ένας από τους πλέον χαρακτηριστικούς ύμνους ελληνικού συλλόγου. Το σημείο, δε, στο οποίο ακούγεται το «…και της Ρεάλ το φόβητρο, έγινε το όνομά σου», πάντα ανατριχιάζει τους οπαδούς της που σηκώνουν με το τραγούδι τους τα decibel στον μέγιστο βαθμό. Σε στίχους του Χρήστου Κολοκοτρώνη και τη μουσική του Στέλιου Καζαντζίδη. Ερμηνευτής του ο άνθρωπος που έμελλε να συνδέσει το όνομά του όσο λίγοι με την ομάδα.
ΑΕΚ σημαίνει Κώστας Νεγρεπόντης: Ο γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη ποδοσοφαιριστής, ο οποίος ήρθε από τη Γαλλία το 1926 για να γίνει ο ηγέτης της ποδοσφαιρικής ομάδας στα πρώτα της χρόνια.

ΑΕΚ σημαίνει τίτλοι: Μπορεί να μην έχει τα τρόπαια των υπόλοιπων μεγάλων αντιπάλων της, αλλά η πορεία της Ένωσης όλα αυτά τα 100 χρόνια έχει τίτλους, διακρίσεις και μεγάλες στιγμές. Το πρώτο της πρωτάθλημα στο ποδόσφαιρο ήρθε την αγωνιστική περίοδο 1938-39.

ΑΕΚ σημαίνει αντίσταση και Σπύρος Κοντούλης: Η ιστορική μορφή του «δικεφάλου» πιάστηκε στις 24 Απριλίου του 1944 στη Νίκαια μαζί με τον μικρότερο αδερφό του, Βασίλη, λόγω της αντιστασιακής τους δράσης την περίοδο της κατωχής. Έχασε τη ζωή του τον Ιούνιο του ίδιου έτους, όταν κοντά στο 1ο Νεκροταφείο πήδηξε από το φορτηγό που τον μετέφερε στην Καισαριανή για εκτέλεση και οι κατακτητές τον γάζωσαν με τις σφαίρες τους. Η ΑΕΚ εξελίχθηκε με τα χρόνια στον σύλλογο που συνδέεται με τον αντιφασισμό, τον αγώνα κατά των διακρίσεων και οτιδήποτε εμποδίζει τον άνθρωπο να αναπτύξει τη φύση του. Η ιστορία της, άλλωστε, το επιβάλλει.

ΑΕΚ σημαίνει δυσκολίες: Αυτές που έζησε η ποδοσφαιρική ομάδα τη δεκαετία του 1950 και ειδικά μετά την απόσυρση από την ενεργό δράση του Κλεάνθη Μαρόπουλου και του Μιχάλη Δελαβίνια, των τελευταίων μεγάλων παικτών από την προπολεμική ομάδα. Ωστόσο, μέσα από τα… αποκαΐδια που άφησαν η κατωχή και στη συνέχεια ο εμφύλιος, η ΑΕΚ κατάφερε να βγάλει ξανά γερές ρίζες.

ΑΕΚ σημαίνει Στέλιος Σεραφείδης: Ο άνθρωπος που συνδέθηκε -πιθανότατα- όσο κανένας με την έννοια ΑΕΚ, την οποία υπηρέτησε από το 1951, όταν εντάχθηκε σε αυτήν σε σε ηλικία 16 ετών, ακολουθώντας τον μεγαλύτερο αδερφό του, Λάμπη. Υπερασπίστηκε τα γκολπόστ της έως το 1972, όταν και αποσύρθηκε από την ενεργό δράση σε ηλικία 37 ετών. Μέχρι να αφήσει την τελευταία του πνοή, ήταν παντού σε ό,τι είχε να κάνει με αυτά τα τρία γράμματα που «χάραξαν» σχεδόν όλη του τη ζωή.

ΑΕΚ σημαίνει Κώστας Νεστορίδης: Ένας από τους μεγαλύτερους και πιο παραγωγικούς Έλληνες ποδοσφαιριστές, με σημαντική προσφορά στην Ένωση και στην Εθνική Ελλάδος. Δεύτερος σκόρερ στην ιστορία του «δικεφάλου» και τεράστια προσωπικότητα. Μια γενιά «κιτρινόμαυρων» οπαδών δημιουργήθηκε, επειδή τον είδε να δίνει μυθικές ποδοσφαιρικές παραστάσεις στα ελληνικά γήπεδα.

ΑΕΚ σημαίνει Νίκος Γκούμας: Ο πρόεδρος της ομάδας το διάστημα 1957-63, κατά τη διάρκεια της προεδρίας του έγιναν εκτεταμένες βελτιώσεις και εκσυγχρονισμός του σταδίου της ομάδας, το οποίο πήρε αργότερα το όνομά του. Η έδρα της Ένωσης ήταν χωρητικότητας 40 χιλιάδων θέσεων με χλοοτάπητα και με διαμορφωμένο το πέταλο προς την πλευρά του άλσους.

Το στάδιο είχε σχήμα πετάλου ως το 1979, οπότε επί προεδρίας Λουκά Μπάρλου χτίστηκε μια διώροφη κερκίδα χωρητικότητας 9.000 θεατών, μετατρέποντάς το στο μεγαλύτερο ιδιόκτητο στάδιο της εποχής εκείνης στην Αθήνα, αλλά και στην Ελλάδα.

ΑΕΚ σημαίνει Μίμης Παπαϊωάννου: Ο άνθρωπος που εντάχθηκε στον σύλλογο το 1962 και μπαίνοντας δίπλα στον ηγέτη Κώστα Νεστορίδη, οδήγησε την ομάδα το 1963 στην κατάκτηση του πρώτου τίτλου πρωταθλήματος Ελλάδας μετά από 23 χρόνια. Έγινε ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία του συλλόγου με 234 γκολ (όπως και πρώτος σε συμμετοχές), ενώ είναι ο άνθρωπος που τραγούδησε τον ύμνο της ομάδας.
ΑΕΚ σημαίνει πρώτο ευρωπαϊκό ελληνικής ομάδας: Στις 4 Απριλίου 1968 ο «δικέφαλος» κατέκτησε το Κύπελλο Κυπελλούχων μπροστά σε 100.000 κόσμου στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Ένας τίτλος που ήρθε στην κορύφωση μίας πορείας χρόνων, με τον οποίο άνοιξε ο δρόμος για νέες κατακτήσεις σε διασυλλογικό επίπεδο από ομάδες της χώρας.
ΑΕΚ σημαίνει Θωμάς Μαύρος: Ένας από τους πιο «φονικούς» επιθετικούς που ανέδειξε η Ελλάδα. Φόρεσε τα κιτρινόμαυρα το 1976 και συνέδεσε όσο λίγοι το όνομά του με τα τρία αυτά γράμματα. Πρώτος σκόρερ όλων των εποχών στην Α’ Εθνική κατηγορία με 261 γκολ και δεύτερος (μαζί με τον Νεστορίδη) στην ιστορία του συλλόγου με 174 τέρματα.
ΑΕΚ σημαίνει οι μυθικοί προημιτελικοί με την ΚΠΡ: Ήταν 16η Μαρτίου 1977, όταν το σύνολο του Φράντισεκ Φάντρονκ έγραψε ένα απίθανο ποδοσφαιρικό έπος. Η προημιτελική φάση του Κυπέλλου UEFA εκείνης της σεζόν έφερε την Ένωση απέναντι στην Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς. Το πρώτο παιχνίδι στο «Λόφτους Ρόουντ» ήταν εφιάλτης με ήττα 3-0, αλλά η ρεβάνς στη Νέα Φιλαδέλφεια εξελίχθηκε σε ένα τρελό όνειρο. Μαύρος (2 γκολ) και Παπαϊωάννου (1 γκολ) έστειλαν το ζευγάρι στην παράταση, εκεί όπου ο Χρηστίδης πέρασε στη θέση του Στεργιούδα στο 118′ γα τη διαδικασία των πέναλτι. Η πρόκριση στα ημιτελικά βάφτηκε «κιτρινόμαυρη».
ΑΕΚ σημαίνει το γκολ του Καραγκιοζόπουλου και η απίστευτη επέμβαση Μανωλά: Ήταν το 1988, όταν επί διοίκησης του Στράτου Γιδόπουλου, ο Ντούσαν Μπάγεβιτς επέστρεφε για να αναλάβει προπονητής στον «δικέφαλο», τον οποίο είχε υπηρετήσει και ως παίκτης με μεγάλη επιτυχία. Στο τέλος την οδήγησε και στο πρωτάθλημα, το πρώτο μετά από 10 χρόνια και για πρώτη φορά στην επαγγελματική εποχή του ποδοσφαίρου της χώρας. Ο τίτλος κρίθηκε με αντίπαλο τον Ολυμπιακό στο ΟΑΚΑ, την προτελευταία αγωνιστική. Ο Στέλιος Μανωλάς σε αυτό το παιχνίδι είχε βγάλει την άμυνα της ζωής του, ενώ ο Τάκης Καραγκιοζόπουλος πέτυχε ένα από τα πιο εμβληματικά γκολ στον ελληνικό αθλητισμό.
ΑΕΚ σημαίνει απόλυτο ποδόσφαιρο: Τις σεζόν 1991-92, 1992-93 και 1993-94 ο «δικέφαλος» κατέκτησε τρία σερί πρωταθλήματα και μαζί τον θαυμασμό όλου του φίλαθλου κόσμου της χώρας. Με προπονητή τον Μπάγεβιτς, έπαιξε ένα ποδόσφαιρο που μέχρι τότε δεν μας είχε συνηθίσει κάποια άλλη ομάδα της χώρας. Ακόμη μνημονεύεται ο τρόπος παιχνιδιού εκείνων των ομάδων.

ΑΕΚ σημαίνει το τάκλιν του Καραγιάννη στον Ρομάριο: Στις 4 Νοεμβρίου 1992 η ΑΕΚ έπαιξε με την εξαιρετική Αϊντχόφεν εκείνης της εποχής για τον 2ο προκριματικό γύρο του νεσύστατου Champions League, σε παιχνίδι που έμεινε στην ιστορία για το τάκλιν του Βάιου Καραγιάννη στον Ρομάριο. Βέβαια, ο Βραζιλιάνος αστέρας οδήγησε την ομάδα του σε νίκη με 3-0 και την Ένωση σε αποκλεισμό, αλλά η μοίρα δεν άργησε να της το ξεπληρώσει.
ΑΕΚ σημαίνει πρώτη ελληνική ομάδα σε γκρουπ Champions League: Η συνέχεια της κατάκτησης του τρίτου διαδοχικού τίτλου πρωταθλήματος για τους «κιτρινόμαυρους», ήταν η πρώτη πρόκριση ελληνικής ομάδας στους ομίλους της κορυφαίας διασυλλογικής διοργανωσης τη σεζόν . Η ΑΕΚ απέκλεισε την πανίσχυρη σκωτσέζικη Ρέιντζερς εκείνης της εποχής με δύο νίκες, 2-0 στη Νέα Φιλαδέλφεια και με 1-0 στη Γλασκώβη, για να πανηγυρίσει την πρόκρισή της στους «χρυσοφόρους» ομίλους του Champions League, που εκείνη τη σεζόν πήραν επίσημη μορφή.
ΑΕΚ σημαίνει ο Ντέμης Νικολαΐδης στα καγκελα της Σκεπαστής: Στις 31 Ιανουαρίου του 1999 ο αγαπημενος της «κιτρινόμαυρης» εξέδρας έδωσε μια από τις πιο χαρακτηριστικές στιγμές στα ελληνικά γήπεδα. Η ΑΕΚ υποδεχόταν τον Ολυμπιακό του Ντούσαν Μπάγεβιτς στη Νέα Φιλαδέλφεια και ο Ντέμης έκανε το 2-0 λίγο πριν τη λήξη του πρώτου ημιχρόνου, φεύγοντας… καρφί στη Σκεπαστή για να πανηγυρίσει με τους φίλους της ομάδας.
ΑΕΚ σημαίνει το ποδόσφαιρο κερδίζει τον πόλεμο: Απρίλιος ήταν που γράφτηκε στο βιβλό της ιστορίας της άλλη μια μεγάλη στιγμή για την Ένωση, για πολλούς η μεγαλύτερη. Ήταν το ταξίδι στο Βελιγράδι εν μέσω των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ το 1999, για το φιλικό με την Παρτιζάν, που στόχο είχε να στείλει το μήνυμα της ειρήνης σε όλο τον πλανήτη. Όσοι συμμετείχαν σε αυτό, έχουν να που ότι σίγουρα θα το έκαναν ξανά κι ας έβαλαν σε κίνδυνο τη ζωή τους.

ΑΕΚ σημαίνει αφοσίωση: Ο Ντέμης Νικολαΐδης πήρε μια απόφαση ζωής το 2004. Επέστρεψε θριαμβευτής από το Euro και… σήκωνε τα μανίκια ως πρόεδρος, ως ο άνθρωπος που άφησε την αγωνιστική δράση, για να υπηρετήσει τον σύλλογο από άλλο πλέον πόστο. Έχοντας κοντά του επιχειρηματίες όπως οι Νίκος Νοτιάς, Πέτρος Παππάς, Πόλυς Χατζηιωάννου, Γκίκας Γκούμας και Τάκης Κανελλόπουλος, η ΑΕΚ έδειξε τεράστια συσπείρωση και το ΟΑΚΑ που είχε ως έδρα τότε, γέμιζε σχεδόν σε κάθε παιχνίδι.
ΑΕΚ σημαίνει τα 4 δάχτυλα του Ρίμπο: Τη σεζόν 2007-08 η ΑΕΚ έμελλε να είναι πρώτη στο γήπεδο, αλλά όχι πρωταθλήτρια. Η στιγμή που χαράκτηκε περισσότερο στο μυαλό των οπαδών της, ήταν το 4-0 επί του Ολυμπιακού, με τον Ριβάλντο στο τέλος του αγώνα να κάνει τη χαρακτηριστική κίνηση με τα δάχτυλά του. Ωστόσο, ο τίτλος δεν ήρθε εκείνη τη σεζόν με την περίφημη υπόθεση Βάλνερ να αποτελεί μέχρι και σήμερα ένα μεγάλο debate μεταξύ των φιλάθλων.
ΑΕΚ σημαίνει μάγκες στα ζόρια: Μετά από την απώλεια του τίτλου το 2008, ακολούθησαν δύσκολα χρόνια για την ΑΕΚ στο ποδοσφαιρικό της τμήμα, ενώ ούτε το μπάσκετ διένυε τις καλύτερες ημέρες του. Στα ζόρικα εκείνα χρόνια ήρθε το χάντμπολ να δώσει μια διέξοδο. Αρχηγός εκείνης της ομάδας ήταν ο Χριστόφορος Μπακαούκας (εργάτης στα ναυπηγεία Σαλαμίνας ταυτόχρονα), ο οποίος με δικό του γκολ χάρισε το πρωτάθλημα του 2011 στην Ένωση κόντρα στον ΠΑΟΚ. Οι στιγμές που ακολούθησαν μέχρι η αποστολή να φτάσει στην Αθήνα από τη Θεσσαλονίκη, με αποθέωση σε όλες τις πόλεις από τις οποίες πέρασε, απλά δεν υπάρχουν…

ΑΕΚ σημαίνει καταστροφή: Η πιο οδυνηρή στιγμή που έζησαν οι οπαδοί της Ένωσης, ήρθε 21 Απριλίου στο Περιστέρι, όταν η ΑΕΚ ηττήθηκε από τον Ατρόμητο και έχασε την κατηγορία. Το… κακό, βέβαια, είχε γίνει μια εβδομάδα νωρίτερα, όταν είχε χάσει με 1-0 από τον Πανθρακικό, μια ημέρα μετά τα γενέθλιά της. Εκεί ο κίνδυνος της απόλυτης καταστροφής ήταν κάτι παραπάνω από ορατός.

ΑΕΚ σημαίνει αναγέννηση από τις στάχτες: Ο Δημήτρης Μελισσανίδης αναλαμβάνει την τύχη του ποδοσφαιρικού τμήματος ξανά. Αφού η ομάδα έκανε το… αγροτικό της σε Γ’ και Β’ Εθνική, από το καλοκαίρι του 2015 επέστρεψε στη Super League. Παράλληλα, έμπαιναν οι βάσεις για να χτιστεί το πιο γερό οικοδόμημα στην ιστορία της ομάδας με το ξεκίνημα της ανέγερσης του γηπέδου στα ιερά χώματα της Νέας Φιλαδέλφειας. Στη… δήλωση επιστροφής, αποκορύφωμα ήταν το πρωτάθλημα του 2018.

ΑΕΚ σημαίνει Νέα Φιλαδέλφεια: Η πιο σημαντική στιγμή στη σύγχρονη ιστορία της ΑΕΚ είναι η επιστροφή της ποδοσφαιρικής ομάδας στη Νέα Φιλαδέλφεια. Η «OPAP Arena» άνοιξε για πρώτη φορά τις θύρες στο κοινό της στην εντυπωσιακή -από κάθε αποψη- τελετή στις 30 Σεπτεμβρίου 2022. Το γήπεδό της θα γινόταν το σημαντικότερο «όπλο» στην πορεία της ομάδας που χτίστηκε με «αρχιτέκτονα» τον Ματίας Αλμέιδα.
ΑΕΚ σημαίνει, όσοι δεν πίστεψαν, θα πιστέψουν: Η ατάκα του Αργεντινού τεχνικού της, μετά από τη μεγάλη ευρωπαϊκή νίκη επί της Μπράιτον, είναι αυτή που αποτυπώνει τη σύγχρονη εποχή της Ένωσης. Ο «δικέφαλος», στην πρώτη του χρονιά επιστροφής στη Νέα Φιλαδέλφεια, κατέκτησε το νταμπλ (πρωτάθλημα-Κύπελλο) και όλα δείχνουν ότι το μέλλον -τουλάχιστον όσον αφορά το ποδοσφαιρικό τμήμα- θα έχει ξανά μεγάλες στιγμές, αφήνοντας πίσω τις πίκρες και τις δυσκολίες των προηγούμενων ετών.
Βέβαια, η συναισθηματική διαδρομή από την απόλυτη χαρά στην καταστροφολογία και αντιστρόφως, διαχρονικά καλύπτεται πολύ γρήγορα στην ΑΕΚ. Είναι στο DNA του συλλόγου, των οπαδών της, της κοσμοθεωρίας που διέπει τον «κιτρινόμαυρο» οργανισμό. Αυτό που κάνει την Αθλητική Ένωση Κωνσταντινουπόλεως τόσο μοναδική σε αυτόν τον αιώνα υπάρξής της.