Από τα τσικό στις Ακαδημίες, ένα αθλητικό κέντρο δρόμος

24.04.24 | 11:44

Κάποτε λέγαμε, «να βάλεις το παιδί στα τσικό, να γίνει ποδοσφαιριστής». Τώρα όλα είναι επίσημα, με ονομασίες και δομές επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Τι άλλαξε πραγματικά;

Το συμφέρον των ΠΑΕ και η επένδυση

Η πρόσφατη μεγάλη -έως αληθινά ιστορική, χωρίς υπερβολή- επιτυχία των ποδοσφαιριστών της Κ-19 του Ολυμπιακού να πάρουν το «ευρωπαϊκό Champions League» έφερε στην επιφάνεια το θέμα των τμημάτων υποδομής που έχουν αναπτύξει οι ελληνικές ομάδες. Οι άνθρωποι που ασχολούνται με αυτό το, σε τεράστιο φάσμα, ποδοσφαιρικό και εκπαιδευτικό έργο, γνωρίζουν ότι η εποχή της δεκαετίας του ’80 μέχρι και ’90 χαρακτηριζόταν από μια σχεδόν εθιμική παράδοση συλλόγων (βλέπε ακόμη και Πανιώνιο, Απόλλωνα) να «βγάζουν» μικρούς στη μεγάλη ομάδα, αλλά η σύγχρονη εποχή θέλει μια παράμετρο, να τηρείται, που δεν έχουν όλες οι ΠΑΕ. Να έχουν δικό τους αθλητικό κέντρο με γήπεδα που μοιράζονται οι προπονήσεις όλων των τμημάτων. Και σ’ αυτό ανταποκρίνονται οι Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός, ΠΑΟΚ, Αστέρας Τρίπολης, Παναιτωλικός.

Είναι μεγάλη η διαφορά της ρομαντικής εποχής των τσικό από την τωρινή βερσιόν. Πρωτοπόρος, λοιπόν, υπήρξε, με τις εγκαταστάσεις της Παιανίας ο Παναθηναϊκός απ’ τον οποίο βγήκε η περίφημη φουρνιά των Καραγκούνη, Γκούμα, Μπασινά και λοιπών αστεριών της ομάδας και συνεχίστηκε με τις εγκαταστάσεις στο Κορωπί. Με διάφορα μοντέλα υπευθύνων όπως ο Κόβης, Ταράσης, Σαμαράς, Σάμιος. Στον Ολυμπιακό η μεγάλη διαφορά ξεκινάει από την εποχή Σόλιντ στους επαγγελματίες όταν την υποδομή των τμημάτων μαζί με τις εγκαταστάσεις του Ρέντη τις οργάνωσε ο Βέλγος Χέρμαν Βερμιούλεν, με τεράστια εμπειρία από τη Γκενκ που φημίζεται για τις Ακαδημίες της -η κίνηση «ματ» ήταν ότι δεν θεώρησε κριτήριο για να έχεις προπονητές εκεί, σώνει και καλά το να είναι «παλαίμαχοι του συλλόγου»- και ο νοών νοείτω. Στον ΠΑΟΚ ο καταρτισμένος Βαγγέλης Πουρλιοτόπουλος ως «το αφεντικό των Ακαδημιών» μαζί με τον Γιώργο Γεωργιάδη κάνουν έργο που έχει αποδώσει και για την πρώτη ομάδα όπως είναι γνωστό από τις περιπτώσεις Κωνσταντέλια, Κουλιεράκη και πολλών άλλων στην PAOK ACADEMY. Και πάλι το αθλητικό κέντρο είναι η βάση -μαζί με την τεχνογνωσία.

Η Μπαρτσελόνα και οι άλλοι

Η φήμη της «Μασία» της περίφημης Ακαδημίας ταλέντων της Μπαρτσελόνα εκτινάχτηκε με την περίφημη φουρνιά που έβγαλε στην πρώτη ομάδα ο Γκουαρδιόλα και έδειξε το βάθος της υποδομής του συλλόγου. Είναι γνωστό ότι οι Καταλανοί ευεργετήθηκαν ποδοσφαιρικά από τους Ολλανδούς κολοσσούς, που επηρέασαν την ιστορία του συλλόγου, ξεκινώντας από τον Μίχελς, με κορύφωση τον εκπληκτικό στη φιλοσοφία του Γιόχαν Κρόιφ και έχοντας στη συνέχεια επιρροή και από τον Ράικαρντ. Τότε μάθαμε τον Τεν Κάτε πριν έλθει στον Παναθηναϊκό, τότε ακούσαμε για πρώτη φορά το ποδοσφαιρικό μότο των Καταλανών ότι ποδόσφαιρο δεν είναι «κάνω άμυνα ή κάνω επίθεση», αλλά ποδόσφαιρο είναι το «έχω τη μπάλα ή δεν έχω τη μπάλα».

Δεν σημαίνει ότι στις αξιολογήσεις της UEFA στον τομέα των Ακαδημιών η Μπαρτσελόνα είναι παντού κορυφαία, διότι στον τομέα της αξιοποίησης των ταλέντων στην πρώτη ομάδα φιγουράρουν σύλλογοι-εκπλήξεις όπως η Παρτιζάν Βελιγραδίου, η Ντιναμό Ζάγκρεμπ και η Σπόρτινγκ Λισαβόνας. Στον τομέα των πωλήσεων παικτών με κέρδος για τον σύλλογο, στο αντίστοιχο ranking της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας φιγουράρουν στην κορυφή οι Άγιαξ, Ντιναμό Ζάγκρεμπ και Γκενκ.

Ο Ολυμπιακός, για παράδειγμα, είναι μέσα στην 20άδα των ΠΑΕ που οι παίκτες του γίνονται επαγγελματίες -όχι απαραίτητα στην ομάδα του Ολυμπιακού μόνο, αλλά και σε άλλες ελληνικές ομάδες όπου παραχωρούνται. Και, σημαντική πληροφορία είναι ότι στην περίφημη τωρινή ομάδα Κ-19 του Συλαϊδόπουλου οι παίκτες έχουν ήδη επαγγελματικά συμβόλαια και όχι μικρά, προκειμένου να προστατευθεί η ομάδα από προσεγγίσεις άλλων συλλόγων. Και αυτή η πολιτική καθιερώθηκε στο Ρέντη από την περίπτωση Καμπετσή που χάθηκε για τον σύλλογο λόγω κακής διαχείρισης του συμβολαίου του.

Η εμπλοκή γονέων και ατζέντηδων

Η «νέα εποχή» του συστήματος των Ακαδημιών περιλαμβάνει φυσικά την αθεράπευτη αδυναμία των γονέων να εμπλέκονται στην καριέρα των βλασταριών τους και στην επαγγελματική σχέση που αποκτούν αυτά με τους, σαν τα μανιτάρια φυτρωμένους, ατζέντηδες. Θέλει αρκετό χρόνο ακόμα η ελληνική πραγματικότητα για να αφομοιώσει την ισορροπία ανάμεσα στην αυτόβουλη συμπεριφορά του πιτσιρικά στην Ακαδημία από την ενοχλητική παρέμβαση του μπαμπά και της μαμάς που διατείνεται ότι ο δικός τους γιος είναι ο καλύτερος και αν δεν παίζει, φταίνε κάποια παρασκήνια.

Συνηθισμένη φράση γονέα για το παιδί του είναι «αύριο ΠΑΙΖΟΥΜΕ εκεί, την προηγούμενη Κυριακή ΠΑΙΞΑΜΕ εκεί, στο μέλλον θα ΑΠΟΦΑΣΙΣΟΥΜΕ πού θα ΥΠΟΓΡΑΨΟΥΜΕ» -ακριβώς σα να παίζει και εκείνος μαζί με τον γιο του. Σε όλα τα αθλήματα φυσικά έχουμε το φαινόμενο- εδώ σε κολυμβητήρια έχουν παίξει ξύλο γονείς στις κερκίδες για τα πιτσιρίκια που κολυμπούσαν, και άλλα ευτράπελα.

Στην αγορά των ατζέντηδων τώρα, εννοείται ότι η καλή και η κακή πλευρά του φαινομένου εμφανίζεται ισότιμα. Από τη μια οι σωστοί επαγγελματίες που θα φροντίσουν για τη σωστή διαχείρισης του ταλέντου του «πελάτη τους» και από την άλλη οι κυνικοί κερδοσκόποι που θα εμφανιστούν σαν τα τσιμπούρια για να εκμεταλλευτούν την περίπτωση και να απομυζήσουν τον μικρό καμιά φορά και κόντρα στο συμφέρον του παίκτη. Όσο πιο ξεκάθαροι γίνουν οι ρόλοι, προϊόντος του χρόνου, τόσο πιο επαγγελματική θα είναι η εξέλιξη -και στους παίκτες και στους συλλόγους. Ήδη η ομάδα του Ολυμπιακού που πήρε το ευρωπαϊκό τρόπαιο αντιμετωπίζεται από ατζέντηδες ως δικό τους τρόπαιο που το διαφημίζουν με φωτογραφίες και αναρτήσεις. Είναι πολλά τα λεφτά…